مقایسة مفهوم انسان در اندیشه‌های ناصرخسرو و فلوطین

Authors

  • آتنا ریحانی کارشناس ارشد زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه مازندران
  • مرتضی محسنی استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه مازندران (نویسندة مسئول)
Abstract:

به‌دست‌دادن تعریف جامع و دقیق از انسان دغدغة اساسی مکاتب فلسفی در فرهنگ‌های متفاوت است. فلاسفه و متفکران، در ادوار گوناگون، تعاریف متفاوتی از انسان عرضه کرده‌اند. آنچه در تمامی این تعاریف درخور توجه است، تأثیر فضای فرهنگی و تاریخی بر تعاریف اندیشمندان و فلاسفة هر دوره است که از مقولات گوناگون علوم انسانی و به‌تبع آن، تأثیر مراودات فرهنگی میان تمدن‌ها بر این تعاریف است. در این جستار، سعی شده تا با توجه به تأثیرپذیری فرهنگی ایران از فلسفة یونانی در دوران اسلامی اندیشه‌های فلوطین، به‌مثابۀ میراث‌دار گلچینی از فلسفة کلاسیک غربی، با ناصرخسرو به‌منزلۀ متفکری ایرانی و اندیشمندی اسماعیلی، در مقولة انسان مقایسه و شباهت‌ها و تفاوت‌های اندیشه‌های این دو متفکر با یکدیگر سنجیده شود. در یک نتیجه‌گیری کلی باید گفت، در بیان تحلیل‌هایی که هریک از این دو متفکر عرضه کرده‌اند عامل اصلی سامان‌بخش، فضای فکری عصر و نیاز فکری مخاطبانشان بوده است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

مقایسة مفهوم انسان در اندیشه های ناصرخسرو و فلوطین

به دست دادن تعریف جامع و دقیق از انسان دغدغة اساسی مکاتب فلسفی در فرهنگ های متفاوت است. فلاسفه و متفکران، در ادوار گوناگون، تعاریف متفاوتی از انسان عرضه کرده اند. آنچه در تمامی این تعاریف درخور توجه است، تأثیر فضای فرهنگی و تاریخی بر تعاریف اندیشمندان و فلاسفة هر دوره است که از مقولات گوناگون علوم انسانی و به تبع آن، تأثیر مراودات فرهنگی میان تمدن ها بر این تعاریف است. در این جستار، سعی شده تا ...

full text

مقایسه مفهوم انسان در اندیشه های ناصرخسرو و فلوطین

به دست دادن تعریف جامع و دقیق از انسان دغدغه اساسی مکاتب فلسفی در فرهنگ های متفاوت است. فلاسفه و متفکران، در ادوار گوناگون، تعاریف متفاوتی از انسان عرضه کرده اند. آنچه در تمامی این تعاریف درخور توجه است، تأثیر فضای فرهنگی و تاریخی بر تعاریف اندیشمندان و فلاسفه هر دوره است که از مقولات گوناگون علوم انسانی و به تبع آن، تأثیر مراودات فرهنگی میان تمدن ها بر این تعاریف است. در این جستار، سعی شده تا ...

full text

مفهوم « برتر از هستی »و فقدان« ارتباط » در اندیشۀ فلوطین

مفهوم « برتر از هستی »عنوانی است که فلوطین برای« احد »در نظر می گیرد، تا آن را از هر گونه تعیّن، انقیاد وکثرت متعالی سازد و این تعالی سازی چنان فاصله ای میان منشأ و مبدأ هستی (احد) و سایر باشندگان ایجاد می کند که محوری ترین عناصر عرفانی یعنی« ارتباط »و« عشق »را به چالش می گیرد. نگرش عارفانۀ فلوطین  از بنیاد، فلسفی است و در رویکرد عارفانۀ او به فلسفه شو ر، شوق و ذوق عارفانه که از ویژگ یهای عرفانش...

full text

ملازمت «انسان» و «خرد» در شعر ناصرخسرو و ابوالعلاء

میان ناصرخسرو قبادیانی و ابوالعلاء معری مشابهت‌های فکری و گرایش‌های مشترک مذهبی بسیار است. توجه و شوق به تجربه زندگی عقلی و وجدانی که از آثار هر دو پیداست امکان واکاوی یک موضوع مشترک در اندیشه و شعر ایشان را ممکن می‌سازد؛ به ویژه آن که «انسان و ارتقای حیات روحی و باطنی آن» از محورهای اساسی فکر و شعر آن دو به شمار می‌آید. در این نوشتار کوشیده‌ایم تا ضمن تبیین جایگاه «خرد» در کا...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 2  issue 2

pages  97- 113

publication date 2012-12-11

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023